EBITDA คืออะไร ทำไมวอร์เรน บัฟเฟตต์ ไม่ชอบ แต่เรายังควรดู?

EBITDA คืออะไร? ทำไมตัวเลขนี้นักลงุทนระดับตำนานอย่าง คุณปู่ “วอร์เรน บัฟเฟตต์” ถึงไม่เห็นด้วยเอาเสียเลย! และบอกอีกว่ามันไม่ได้ช่วยบ่งบอกความสามารถของบริษัทหรือกิจการนั้น ๆ ได้อย่างแท้จริง แต่ทำไมนักลงทุนหลายต่อหลายคนก็ยังเลือกที่จะพิจารณาค่า EBITDA ควบคู่ไปกับการดูตัวเลขอื่น ๆ ก่อนตัดสินใจเข้าลงทุนล่ะ? แท้จริงแล้ว EBITDA เป็นอย่างไรและมีข้อควรระวังอะไรบ้างที่เราต้องรู้ บทความนี้รวบรวมมาให้แล้ว อ่านจบคุณจะตัดสินใจได้ทันทีว่าควรใช้ EBITDA ในทิศทางไหนถึงจะเหมาะสมที่สุด

EBITDA ย่อมาจาก Earnings Before Interest, Tax, Depreciation, and Amortization แปลได้ว่า กำไรก่อนดอกเบี้ย ภาษี ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย ซึ่งกล่าวง่าย ๆ ก็คือ “กำไรจากการดำเนินงาน ส่วนที่เป็นเงินสด” นั่นเอง

ตัวอย่างบริษัทที่นิยมแสดงตัวเลข EBITDA ในการแสดงความสามารถในการดำเนินกิจการ เช่น Tesla, SEA Group และ Start-Up ต่าง ๆ ที่กำลังอยู่ในช่วง Growth Stage หรือกำลังมีการเติบโตสูง ๆ

EBITDA คือ ตัวชี้วัดว่าธุรกิจนั้น ๆ มีความสามารถในการทำกำไรมากแค่ไหน โดยที่ไม่ต้องคิดต้นทุนทางการเงิน นโยบายทางบัญชีและภาษี ดังนั้น EBITDA จึงเป็นการวัดที่ค่อนข้างตรงไปตรงมา สามารถใช้วัดความสามารถของธุรกิจต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมเดียวกันได้เป็นอย่างดี

ตัวอย่างเช่น บริษัท A มีค่า EBITDA สูงกว่า บริษัท B ก็หมายความได้ว่ามีความสามารถในการทำกำไรก่อนหักค่าใช้จ่ายหลาย ๆ ด้าน ได้มากกว่านั่นเอง

แต่ทั้งนี้ก็ยังต้องระวังเพราะค่า EBITDA อาจจะออกมาดีเกินกว่า “รายได้สุทธิ” เพราะมันไม่ได้นับค่าใช้จ่ายหลาย ๆ ส่วน และถึงแม้ธุรกิจนั้นจะขาดทุน ค่า EBITDA ก็สามารถเป็นบวกได้เช่นกัน

สูตรคำนวณ EBITDA = กำไรก่อนค่าภาษีเงินได้ + ต้นทุนทางการเงิน + ค่าเสื่อมราคา + ค่าตัดจำหน่าย

หรือ

สูตรคำนวณ EBITDA คือ EBIT + ค่าเสื่อมราคา + ค่าตัดจำหน่าย

▲ ตัวอย่างการคำนวนด้วยสูตร EBITDA 

ตัวอย่างการคำนวณค่า EBITDA ของบริษัท THAI PRESIDENT FOODS จากงบการเงินปี 2563

โดยใช้สูตรคำนวณค่า EBITDA = กำไรก่อนค่าภาษีเงินได้ + ต้นทุนทางการเงิน + ค่าเสื่อมราคา + ค่าตัดจำหน่าย

ก่อนอื่นเราต้องไปสำรวจตัวเลขดังต่อไปนี้ ในงบการเงินของบริษัทก่อน

• ตัวเลข “กำไรก่อนค่าภาษีเงินได้” ปี 2563 คือ 5,997,820,107 บาท

• ตัวเลข “ต้นทุนทางการเงิน” ปี 2563 คือ 2,831,397 บาท

• ตัวเลข “ค่าเสื่อมราคา” ปี 2563 คือ 1,207,201,652 บาท

• ตัวเลข “ค่าตัดจำหน่าย” ปี 2563 คือ 8,860,374 บาท

คำนวณหาค่า EBITDA

จากสูตร  EBITDA = กำไรก่อนค่าภาษีเงินได้ + ต้นทุนทางการเงิน + ค่าเสื่อมราคา + ค่าตัดจำหน่าย

EBITDA = (5,997,820,107 + 2,831,397 + 1,207,201,652 + 8,860,374)

EBITDA = 7,216,713,530 บาท

ดังนั้น ค่า EBITDA ของบริษัท THAI PRESIDENT FOODS จากงบการเงินปี 2563 คือ 7,216,713,530 บาท

ปกติแล้วค่า EBITDA จะไม่ได้แสดงในรายงานทั่วไปในงบการเงินของบริษัท แต่ก็มีบางบริษัทที่ใส่ข้อมูลในส่วนนี้ไว้ โดยส่วนมากจะอยู่ใน “รายงานประจำปี” ตัวอย่างดังภาพ จากบริษัท MINOR INTERNATIONAL

แต่ถ้าบริษัทที่คุณสนใจไม่ได้แสดงรายการ EBITDA ไว้ คุณก็สามารถคำนวณด้วยสูตรของ EBITDA ได้เลยเช่นเดียวกัน ซึ่งข้อมูลของสิ่งที่ต้องใช้คำนวณจะแสดงอยู่ในงบการเงินทั้งหมด

EBITDA คือ ตัวเลขที่เหมาะสมในการใช้เปรียบเทียบความสามารถในการชำระหนี้ของบริษัท เพื่อดูว่ามันเป็นกี่เท่าในการจ่ายดอกเบี้ย ซึ่งยิ่งค่ามากถือว่ายิ่งดี สามารถใช้เปรียบเทียบความสามารถของบริษัทต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมเดียวกันได้ แต่แนะนำว่าควรใช้ค่า EBITDA ในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ประมาณ 1-2 ปีเท่านั้น ไม่เหมาะกับการใช้ในระยะยาว เนื่องจากค่า EBITDA จะมีค่าเสื่อมราคาที่เกิดขึ้นจริง

EBITDA Margin คือ อัตราส่วนระหว่าง EBITDA กับรายได้ทั้งหมดของบริษัท

สูตร EBITDA Margin = EBITDA / รายได้ทั้งหมดของบริษัท x 100

ระดับ EBITDA Margin ที่ดีซึ่งสะท้อนความสามารถในการทำกำไรจากการดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควรมากกว่า 10 ขึ้นไป และยิ่งค่า EBITDA Margin สูงเท่าไร ก็ยิ่งหมายความว่าบริษัทนั้นมีความเสี่ยงทางการเงินที่น้อยกว่าเท่านั้น

Operating Income คือ รายได้จากการดำเนินงาน ซึ่งเป็นรายได้หลักที่ได้มาจากการดำเนินธุรกิจตามวัตถุประสงค์ในการแสวงหากำไร เช่น รายได้จากการขายสินค้าและบริการ หรือ รายได้จากการให้ผลิตสินค้าและจัดจำหน่าย เป็นต้น

สูตร Operating Income = รายได้รวม (Gross Income) – ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน (Operation Expenses)

*รายได้รวม (Gross Income) = ยอดขายสุทธิ (Net Income) - ต้นทุนขาย (Cost of goods Sold)

ซึ่ง Operating Income มีความแตกต่างจาก EBITDA อยู่ คือ EBITDA คือการแสดงถึงผลกำไรที่บริษัททำได้ โดยไม่ได้หักค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับดอกเบี้ย ภาษี ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย ออกไปด้วย 

ในขณะที่ Operation Income มีการหักค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกี่ยวกับการดำเนินงานทางธุรกิจทั้งหมด หมายถึงว่า มีการหักค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับดอกเบี้ย ภาษี ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย ออกไปด้วยนั่นเอง

เพื่อให้เห็นภาพความเกี่ยวข้องและความแตกต่างระหว่าง EBITDA กับ Operating Income อย่างชัดเจนมากขึ้น เราได้แสดงเป็นตารางเปรียบเทียบดังนี้

แน่นอนว่าถึงแม้ค่า EBITDA คือ สิ่งที่สะท้อนความสามารถของธุรกิจในการสร้างผลกำไร แต่ก็ยังมีข้อควรระวังของการใช้ค่า EBITDA ที่นักลงทุนควรให้ความสำคัญ ดังนี้

● EBITDA คือ ตัวเลขที่ปรับแต่งได้

ค่า EBITDA นั้นเป็นตัวเลขที่ปรับแต่งได้ เนื่องจากมีการบวกเพิ่มค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำหน่ายเข้าไป จุดนี้อาจมีการแต่งตัวเลขเพิ่มจากบริษัท เพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่ดีเกินความเป็นจริงได้

● การคำนวณ EBITDA อาจผิดพลาดได้

ค่า EBITDA เป็นตัวเลขที่ไม่ได้สะท้อนความเป็นจริงของความสามารถของบริษัทได้แม่นยำนัก ความผิดพลาดนั้นอาจจะเป็นการที่บริษัทมีหนี้ที่ต้องจ่ายเยอะ หรือ ค่าใช้จ่ายส่วนอื่นที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ จนเป็นสัญญาณที่ไม่ดี แต่สวนทางกับตัวเลขของ EBITDA ที่ยังคงดูสูงจนอาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นบริษัทที่มีการดำเนินการที่ดีอยู่

● EBITDA ไม่ได้สะท้อนความเก่งของบริษัทอย่างแท้จริง

เนื่องจาก EBITDA คือ ตัวเลขที่ทำการบวกค่าใช้จ่ายในส่วนที่คาดว่าไม่เกี่ยวข้องกับการดำเนินกิจการหลัก เช่น ค่าเสื่อมราคา, ค่าตัดจำหน่าย, ดอกเบี้ยและภาษี แต่ในความเป็นจริงนั้น อย่างไรค่าใช้จ่ายเหล่านี้ก็เป็นค่าใช้จ่ายที่เจ้าของบริษัทหรือกิจการจำเป็นต้องใช้ความสามารถในการควบคุมให้อยู่ในจำนวนที่ไม่สูงเกินไปอยู่ดี เพื่อเป็นการควบคุมปริมาณเงินทุนหมุนเวียนให้เหมาะสม แต่ถ้าเลือกจะไม่นำไปคิดคำนวณแล้ว ก็เท่ากับว่าไม่ได้พิจารณาเรื่องของสภาพคล่องของบริษัท และนั่นก็สะท้อนได้ว่าตัวเลข EBITDA ไม่ได้บ่งบอกถึงความสามารถของบริษัทอย่างแท้จริง

EBITDA (Earnings Before Interest, Tax, Depreciation, and Amortization) เป็นตัวเลขที่แสดงการทำกำไรจากการดำเนินงานของกิจการ โดยไม่ได้นำค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่ไม่เกี่ยวกับกิจการหลัก ได้แก่ ดอกเบี้ยและภาษี, ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย มาหักลบออก เนื่องจากมีแนวคิดว่าค่าใช้จ่ายเหล่านั้นไม่ได้สะท้อนถึงความสามารถอย่างแท้จริงว่าบริษัทนั้น ๆ มีความเก่งในการสร้างกำไรได้มากน้อยแค่ไหน แต่ถึงอย่างนั้นการใช้ EBITDA เพื่อตัดสินใจลงทุนเพียงอย่างเดียวก็ไม่ใช่การตัดสินใจที่ดีนัก เนื่องจากนักลงทุนหลายคนก็มองว่า EBITDA ไม่ได้สะท้อนประเด็นของ “สภาพคล่อง”ของบริษัท ดังนั้นแล้วควรพิจารณาร่วมกับตัวเลขอื่นและปัจจัยต่าง ๆ ที่เข้ามาเกี่ยวข้องร่วมด้วย