Price Pattern คืออะไร? 10 Price Pattern ที่ควรรู้สำหรับมือใหม่

Price Pattern หรือ Chart Pattern เป็นเครื่องมือวิเคราะห์ทางเทคนิคที่ถูกนำไปใช้คาดการณ์ราคาสินทรัพย์เพื่อหาโอกาสซื้อขาย ซึ่งไม่เพียงแค่ความแม่นยำในการทำนายทิศทางราคาแต่การติดตั้งเครื่องมือก็สามารถทำได้ง่ายในแบบที่นักลงทุนมือใหม่ก็สามารถทำได้ จึงไม่แปลกใจเลยที่เครื่องมือตัวนี้จะถูกนิยมใช้อย่างแพร่หลายมาถึงปัจจุบัน และคราวนี้เราจึงจะขอพาไปทำความรู้จักกับ Price Pattern คืออะไร และแนะนำ 10 รูปแบบ Price Pattern พร้อมวิธีใช้งานให้นักเทรดสามารถนำไปใช้ประกอบสร้างระบบเทรดของตัวเองได้ในท้ายที่สุด

Price Pattern คือ รูปแบบการเคลื่อนที่ของราคาสินทรัพย์ในช่วงเวลาหนึ่ง ๆ และจากสมมติฐานที่ว่ารูปแบบราคาในอดีตจะเกิดขึ้นซ้ำ ๆ ดังนั้นเมื่อเกิดรูปแบบของราคาบางแบบ จะสามารถทำให้นักลงทุนสามารถคาดการณ์รูปแบบราคาที่กำลังจะเกิดขึ้นต่อไปในอนาคตได้

ในอีกทางหนึ่ง พฤติกรรมของราคาที่เกิดขึ้นในอดีตมักเป็นตัวสะท้อนการต่อสู้กันระหว่างแรงซื้อ (Demand) และแรงขาย (Supply) ที่เกิดขึ้นและเป็นตัวกำหนดราคาสินทรัพย์ในช่วงระยะเวลาต่าง ๆ ดังนั้นเมื่อนักเทรดสามารถใช้เครื่องมือกราฟราคาบ่งชี้ปัจจัยเหล่านี้ได้ ก็จะสามารถคาดการณ์แนวโน้มราคาที่กำลังจะเกิดขึ้นต่อไปได้

ในตำราเทรดกราฟราคามักมี Price Pattern หลากหลายรูปแบบจนนักเทรดจับหลักเลือกนำไปใช้ไม่ถูก แต่หากพูดให้ง่ายเข้าไว้ Price Pattern ที่ถูกนำมาใช้สามารถแบ่งได้เป็น 3 กลุ่มง่าย ๆ ได้แก่ กลุ่มรูปแบบกลับตัว กลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา และกลุ่มที่ราคากำลังเลือกทาง

1. กลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns)

Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว เป็นสัญญาณรูปแบบราคาที่บ่งบอกว่าเทรนที่กำลังเกิดขึ้นมาก่อนหน้ากำลังสิ้นสุดลง และจะเปลี่ยนกลับไปเป็นเทรนราคาใหม่ในทิศทางตรงกันข้าม มักเกิดขึ้นในช่วงท้ายของเทรน เช่น เป็นช่วงของจุดพีคของราคาในรอบนั้น ๆ หรือเป็นจุดต่ำสุดของราคาในรอบนั้น ๆ

รูปแบบราคาในกลุ่มนี้มักเป็นการต่อสู้กันระหว่างแรงซื้อและแรงขายเป็นช่วงเวลาหนึ่ง เช่น รูปแบบราคาแบบ double top จะเกิดขึ้นเมื่อถึงปลายแนวโน้มราคาขาขึ้น และเริ่มเกิดการต่อสู้กันระหว่างแรงซื้อและแรงขายในช่วงระยะเวลาหนึ่ง ซึ่งลงท้ายด้วยการพ่ายแพ้ของแรงซื้อจนทำให้เกิดการกลับตัวของแนวโน้มราคาเป็นขาลงในที่สุด

ตัวอย่าง Price Pattern กลุ่มกลับตัวที่เกิดขึ้นเมื่อแนวโน้มขาขึ้นเริ่มเปลี่ยนกลับเป็นขาลง เช่น Double Top, Head and Shoulders และ Price Pattern กลุ่มกลับตัวที่เกิดขึ้นเมื่อแนวโน้มขาลงเริ่มเปลี่ยนกลับเป็นขาขึ้น เช่น Double Bottom, Rounding bottom เป็นต้น

2. ยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา (Continuation Chart Patterns)

Price Pattern ในกลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทาง เป็นสัญญาณรูปแบบราคาที่แสดงการพักตัวเพื่อลดความร้อนแรงของเทรนราคาที่กำลังอยู่ในขาขึ้น หรือชะลอการขายของเทรนราคาที่กำลังอยู่ในทิศทางขาลง หลังจากนั้นทิศทางของราคาก็จะยังดำเนินไปในแนวโน้มทิศทางเดิมต่อไป

รูปแบบราคาในกลุ่มนี้ มักเป็นการสะสมกำลังอีกครั้งเพื่อให้แนวโน้มราคาที่กำลังเกิดขึ้นสามารถดำเนินต่อไปได้อย่างแข็งแรง ซึ่งรูปแบบราคาที่เกิดขึ้นมักเป็นการสวิงในกรอบราคา เพื่อให้นักเก็งกำไรบางส่วนลดความคาดหวังของเทรนราคาและขายออกมาในแนวโน้มขาขึ้น หรือเริ่มซื้อกลับในแนวโน้มขาลง ทำให้รูปแบบราคาในกลุ่มนี้มักแสดงการชะลอตัวของแนวโน้มราคา

ตัวอย่าง Price Pattern ในกลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา สามารถเกิดได้ทั้งในแนวโน้มราคาทั้งขาขึ้นและขาลง เช่น รูปแบบราคาแบบธง หรือ ชายธง เป็นต้น

3. กลุ่มที่ราคากำลังเลือกทาง (Bilateral Chart Patterns)

Price Pattern ในกลุ่มที่ราคากำลังเลือกทาง เป็นสัญญาณของรูปแบบราคาที่เมื่อเกิดขึ้นแล้วยังไม่สามารถบอกได้อย่างชัดเจนว่าทิศทางจะเคลื่อนที่ไปในทิศทางไหนต่อ มักมีความคล้ายคลึงกับรูปแบบราคาแบบพักตัว แต่กลุ่มรูปแบบนี้อาจตามมาด้วยการเปลี่ยนแนวโน้มอย่างหน้ามือเป็นหลังมือ คือเป็นขาขึ้นก็ได้ หรือเป็นขาลงก็ได้ ซึ่งให้ผลที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

รูปแบบราคาในกลุ่มนี้ มักเป็นการต่อสู้ของแรงซื้อและแรงขายทำให้รูปแบบของราคาเป็นไปในแนวทางคล้ายคลึงกับรูปแบบพักตัว แต่ยังไม่สามารถบ่งชี้ได้ว่าแรงซื้อหรือแรงขายจะเป็นฝ่ายชนะ จนเมื่อเริ่มมีฝ่ายอ่อนแรง ทิศทางที่แท้จริงก็จะเริ่มปรากฎให้เห็น

ตัวอย่าง Price Pattern ในกลุ่มที่ราคากำลังเลือกทาง เช่น รูปแบบราคาแบบสามเหลี่ยมสมมาตร (Symmetrical Triangles) เป็นต้น

1. รูปแบบหัวและไหล่ (Head and shoulders)

รูปแบบหัวและไหล่ (Head and shoulders) เป็น Price Pattern ที่อยู่ในรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นในช่วงปลายแนวโน้มขาขึ้นที่กำลังจะกลับตัวเป็นขาลง ซึ่งสามารถพบเห็นได้บ่อยในสินทรัพย์แทบทุกประเภท มักเกิดขึ้นบริเวณจุดสูงสุดของรอบวัฏจักรราคาขาขึ้น โดยจะฟอร์มตัวเป็นไหล่ซ้าย ย่อลงและกลับขึ้นไปทำจุดสูงสุดใหม่เป็นส่วนหัว แล้วย่อลงมาอีกครั้งเพื่อเหวี่ยงตัวกลับไปทำไหล่ซ้ายย่อตัวลงมาอีกครั้งแล้วหลุด Neck Line เพื่อเปลี่ยนเป็นแนวโน้มขาลงที่สมบูรณ์ต่อไป รูปแบบราคา Head and shoulders อาจเกิดขึ้นในช่วงปลายวัฏจักรราคาขาลงเพื่อกลับตัวเปลี่ยนเป็นขาขึ้นก็ได้ โดยจะมีชื่อเรียกแตกต่างกันเล็กน้อยว่า Inverted head and shoulder

การวัดเป้าหมายราคาของรูปแบบ Head and Shoulder ทำได้โดยการวัดจุดสูงสุดของส่วนหัว (Head) ลงมาถึง Neck Line สัดส่วนที่ได้นี้จะเป็นเป้าหมายราคานับจากส่วนที่ไหล่ซ้ายฟอร์มตัวหลุดจาก Neck Line ลงมา

2. Double top

รูปแบบราคา Double top มักพบได้บ่อยในจุดสูงสุดของรอบ มีความคล้ายคลึงกับรูปแบบ Head and Shoulder ตรงที่เป็น Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นในช่วงปลายของรอบวัฏจักรราคาขาขึ้น และเมื่อฟอร์มตัวได้ครบรูปแบบเรียบร้อยแล้วราคาก็จะเปลี่ยนกลับเป็นขาลงอย่างเต็มรูปแบบ แต่จะมีความแตกต่างกันตรงที่ Double top จะมีการทำจุดสูงเพียงแค่ 2 ครั้ง คือ Top 1 และ Top 2 แทนที่ Head and Shoulder ที่ทำ 3 ครั้ง เป็นหัวและไหล่ซ้าย-ขวา

การวัดเป้าหมายราคาทำได้ด้วยการวัดจุดสูงสุดลงมาถึง Neckline จะได้เป็นเป้าหมายราคาที่จะลงไปโดยนับจากจุดที่หลุดจาก Neckline ลงไป 

3. Double bottom

เป็นส่วนกลับของ Double top นั่นคือ Double bottom เป็น Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นในช่วงปลายรอบวัฏจักรราคาขาลงซึ่งกำลังฟอร์มตัวกลับเป็นแนวโน้มขาขึ้นอย่างเต็มรูปแบบ โดยรูปแบบของราคาจะประกอบด้วยจุดต่ำสุด 2 จุดและ Neckline และเมื่อราคาทะลุผ่าน Neckline ก็เป็นการยืนยันแนวโน้มราคาว่าได้เปลี่ยนกลับเป็นขาขึ้นอย่างสมบูรณ์แล้ว

การวัดเป้าหมายราคาของ Double bottom ทำได้ด้วยการวัดค่าจากจุดต่ำสุดขึ้นมาถึง Neckline จากนั้นวัดจากจุด bottom ที่ 2 เมื่อราคาเหวี่ยงทะลุ Neckline ขึ้นมาเป็นระยะที่วัดเอาไว้

4. Rounding bottom

เป็นอีกหนึ่ง Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นในช่วงปลายแนวโน้มขาลงเพื่อฟอร์มตัวและกลับตัวเป็นแนวโน้มขาขึ้น ลักษณะของ Price pattern รูปแบบนี้จะค่อย ๆ ลดจุดต่ำสุดของแท่งเทียนลงมาเรื่อย ๆ และยกกลับขึ้นไป จนมองดูเป็นส่วนโค้งคล้ายรูปครึ่งวงกลมในจุดต่ำสุดของรอบ 

การวัดเป้าหมายราคาของรูปแบบ Rounding Bottom ทำได้โดยการหา Neckline ของรูปแบบราคา และเมื่อรูปแบบราคาทำการเบรคเอาท์ Neckline อันเป็นการยืนยันแนวโน้มเปลี่ยนกลับเป็นขาขึ้นเรียบร้อย เป้าหมายราคาที่คาดหวังได้จะเป็นจุดต่ำสุดของ Rounding Bottom ที่วัดจาก Neckline ลงมา

5. รูปถ้วยและหูถ้วยกาแฟ (Cup and handle)

รูปแบบราคา Cup and handle ยังอยู่ใน Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นในช่วงปลายแนวโน้มขาลง และเมื่อฟอร์มรูปแบบจนครบหูถ้วยเรียบร้อยแล้วก็พร้อมที่จะเปลี่ยนกลับเป็นแนวโน้มขาขึ้นอย่างเต็มรูปแบบ สำหรับลักษณะของ Price Pattern นี้มีลักษณะคล้ายคลึงกับรูปแบ Rounding bottom คือมีลักษณะโค้งที่เกิดในช่วงปลายแนวโน้มขาลง แต่เมื่อเหวี่ยงตัวกลับขึ้นมาแล้วยังไม่สามารถเบรกเอาท์ Neckline ได้ จึงมีการฟอร์มตัวเป็นหูถ้วยกาแฟอีกครั้งก่อนจะเบรคเอาท์ Neckline กลับเป็นแนวโน้มขาขึ้น

การวัดเป้าหมายราคาของ Price Pattern รูปแบบ Cup and handle ทำได้คล้าย ๆ กับ Rounding Bottom คือวัดระยะจากจุดต่ำสุดขึ้นไปถึง Neckline และเป้าหมายราคาที่คาดหมายได้จะเป็นระยะที่วัดได้เมื่อราคาฟอร์มหูถ้วยและเบรค Neckline ไปเรียบร้อยแล้ว

6. รูปลิ่ม (Wedges)

รูปแบบราคา Wedges เป็น Price Pattern ในกลุ่มรูปแบบกลับตัว (Reversal Chart Patterns) ที่พบได้บ่อย โดยรูปแบบราคามีลักษณะเคลื่อนตัวในกรอบที่บีบแคบลงเรื่อย ๆ ซึ่งเป็นรูปแบบที่พบได้ทั้งปลายแนวโน้มขาขึ้นและขาลง

• Rising Wedge เป็นรูปแบบลิ่มที่อยู่ปลายช่วงวัฏจักรขาขึ้นเพื่อจะเปลี่ยนกลับเป็นขาลง มีลักษณะฟอร์มตัวเป็นรูปลิ่มเฉียงขึ้น ซึ่งเป็นการสู้กันระหว่างแรงซื้อและแรงขาย จนกระทั่งแรงขายทำลายแนวรับที่ฟอร์มตัวไว้ได้ ทิศทางแนวโน้มราคาก็จะเปลี่ยนกลับเป็นขาลง

• Falling Wedge เป็นรูปแบบลิ่มที่อยู่ปลายช่วงวัฏจักรขาลงเพื่อจะเปลี่ยนกลับเป็นขาขึ้น มีลักษณะฟอร์มตัวเป็นรูปลิ่มเฉียงลง ซึ่งเป็นการสู้กันระหว่างแรงซื้อและแรงขาย จนกระทั่งแรงซื้อทำลายแนวต้านที่ฟอร์มตัวไว้ได้ ทิศทางแนวโน้มราคาก็จะเปลี่ยนกลับเป็นขาขึ้น

7. รูปชายธง หรือ ธง (Pennant or flags)

เป็น Price Pattern ในกลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา (Continuation Chart Patterns) ที่เมื่อราคามีการวิ่งในทิศทางเดียวไม่ว่าจะเป็นในแนวโน้มขาขึ้นหรือขาลงก็ตาม แนวโน้มของราคาเริ่มเผชิญแรงซื้อหรือแรงขายในทางตรงกันข้าม ทำให้ราคาเกิดการพักตัวในกรอบราคาที่มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมสำหรับรูปแบบธง (Flags) หรือรูปสามเหลี่ยมสำหรับรูปแบบชายธง (Pennant) จนเมื่อแรงซื้อหรือแรงขายเริ่มเบรคเอาท์แนวรับออกไป ก็จะเริ่มปรากฏทิศทางแนวโน้มอีกครั้งในทิศทางเดิม

สำหรับการวัดเป้าหมายของราคา Price Pattern รูป Pennant หรือ Flags ทำได้ด้วยการวัดระยะก้านธง เทียบกับระยะที่ราคามีการเบรกเอาท์กรอบราคาออกไป จะได้เป็นเป้าหมายของราคาที่คาดหวังได้

8. รูปสามเหลี่ยมขาขึ้น (Ascending triangle)

เป็น Price Pattern ในกลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา (Continuation Chart Patterns) ที่มักเกิดขึ้นในแนวโน้มขาขึ้นแบบต่อเนื่อง นั่นคือเมื่อราคาวิ่งมาระยะหนึ่งจะเริ่มเผชิญแรงขาย แต่แรงซื้อก็ยังคงมีอยู่จึงเกิดการปะทะกันระหว่างแรงทั้งสองทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของราคาในกรอบสามเหลี่ยมที่ยกจุดต่ำขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งหมายถึงแรงซื้อยังคงได้เปรียบ จนกระทั้งสามารถเบรกเอาท์แนวต้านขึ้นไปยืนยันแนวโน้มราคาขาขึ้นได้อีกครั้ง

การวัดเป้าหมายราคาของรูปแบบราคา Ascending triangle ทำได้โดยการวัดช่วงกว้างของกรอบสามเหลี่ยม และนำมาวัดระยะทางจากจุดเบรคเอาท์ จะได้เป็นแนวราคาที่สามารถคาดหวังเป็นเป้าหมายราคาได้

9. รูปสามเหลี่ยมขาลง (Descending triangle)

เป็น Price Pattern ในกลุ่มยืนยันความต่อเนื่องของทิศทางราคา (Continuation Chart Patterns) ที่มักเกิดขึ้นในแนวโน้มขาลงแบบต่อเนื่อง นั่นคือเมื่อราคาร่วงลงมาระยะหนึ่งจะเริ่มมีแรงซื้อ แต่แรงขายก็ยังคงมีและกดดันอยู่จึงเกิดการปะทะกันระหว่างแรงทั้งสองทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของราคาในกรอบสามเหลี่ยมที่มีจุดสูงสุดต่ำลงเรื่อย ๆ ซึ่งหมายถึงแรงขายยังคงได้เปรียบ จนกระทั้งสามารถเบรกเอาท์แนวรับลงไปยืนยันแนวโน้มราคาขาลงได้อีกครั้ง

การวัดเป้าหมายราคาของรูปแบบราคา Descending triangle ทำได้เช่นเดียวกับ Ascending triangle โดยการวัดช่วงกว้างของกรอบสามเหลี่ยม และนำมาวัดระยะทางจากจุดเบรคเอาท์จะได้ระยะที่คาดหวังได้

10. รูปสามเหลี่ยมสมมาตร (Symmetrical triangle)

Symmetrical triangle เป็น Price Pattern กลุ่มที่ราคากำลังเลือกทาง (Bilateral Chart Patterns) ที่เกิดขึ้นได้ทั้งในทิศทางแนวโน้มขาขึ้นและขาลง และเช่นเดียวกับการฟอร์มตัวของราคารูปแบบสามเหลี่ยมอื่น ๆ เมื่อราคาวิ่งมาถึงระดับหนึ่งจะเริ่มเผชิญแรงซื้อขายในทิศทางตรงกันข้ามจนเกิดการปะทะกัน เป็นผลให้ราคาเคลื่อนตัวในกรอบสามเหลี่ยมที่แคบลงเรื่อย ๆ และเนื่องจากแรงซื้อและแรงขายที่ปะทะกันนั้นมีกำลังใกล้เคียงกัน ทำให้รูปสามเหลี่ยมมีลักษณะสมมาตร จนเมื่อราคามีการเบรคเอาท์ไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่งที่แสดงว่ารู้ผลของการปะทะกันระหว่างแรงซื้อขายแล้วก็จะเป็นการยืนยันแนวโน้มใหม่ที่เกิดขึ้น

การวัดเป้าหมายราคาของรูปแบบราคา Symmetrical triangle ทำได้เช่นเดียวกับการหาเป้าหมายราคารูปสามเหลี่ยมอื่น ๆ คือวัดส่วนกว้างของรูปสามเหลี่ยม เพื่อนำไปใช้วัดระยะเป้าหมายจากจุดที่เกิดการเบรคเอาท์ราคาออกไป

การตีความ Price Pattern ค่อนข้างเป็นอัตวิสัยจากมุมมองส่วนตัว นักเทรดสองคนที่มอง Price Pattern เดียวกันอาจตีความและคาดการณ์แนวโน้มราคาแตกต่างกันได้

Price Pattern ใน Timeframe ระยะสั้น มีโอกาสถูกบินเบือนได้ง่ายกว่า Price Pattern ที่เกิดขึ้นใน Timeframe ระยะยาว ทำให้ใน Timeframe ระยะสั้นรูปแบบราคาอาจมีความคลาดเคลื่อนได้มากกว่า

แบบการฟอร์มตัวของ Price Pattern ที่เกิดด้วยปริมาณการซื้อขายเบาบางมีโอกาสถูกบิดเบือนได้สูง การใช้ Price Pattern แต่ละครั้งจึงจำเป็นต้องอาศัยการสังเกตปริมาณการซื้อขายยืนยันควบคู่ไปด้วย

อย่างไรก็ดี การเลือกใช้ Price Pattern เป็นตัวขี้นำการเทรดเพียงอย่างเดียวอาจเป็นความเสี่ยงที่จะแม่นหรือไม่แม่นยำตามที่ตำราระบุไว้ก็ได้ นักเทรดมากประสบการณ์จึงมักใช้ Price Pattern ร่วมกับเครื่องมือทางเทคนิคอื่น ๆ เช่น การใช้อินดิเคเตอร์ เข้ามาช่วยประเมินการเทรดเพื่อเพิ่มความแม่นยำให้มากยิ่งขึ้น

ทั้งหมดนี้ก็คือ Price Pattern ที่เป็นเครื่องมือสำคัญอีกอย่างหนึ่งสำหรับนักเทรด ซึ่งด้วยความง่ายในการติดตั้งและการตีความ ทำให้เครื่องมือตัวนี้ถือเป็นเครื่องมือพื้นฐานตัวแรก ๆ แต่ทรงพลังสำหรับนักเทรดมือใหม่ที่กำลังเริ่มต้น รวมถึงนักเทรดมือเก่าที่เพียบพร้อมด้วยเครื่องมืออันหลากหลาย ทั้งนี้ทั้งนั้นความแม่นยำของเครื่องมือยังต้องอาศัยการฝึกฝนและหมั่นสังเกตควบคู่กันไปด้วย